دین پژوهی

سه شنبه بیست و نهم خرداد ۱۴۰۳ - 9:13 - محسن محصل یزدی - آرش جمشیدپور: در دو دهه اخیر کشفِ سنگ‌نوشته‌هایی قدیمی در شبه‌جزیره عربستان قلمروِ پژوهشیِ تازه‌ای را پیشِ چشمِ اسلام‌پژوهان و قرآن‌پژوهان گشوده است. این سنگ‌نوشته‌ها عموماً در قرن‌های پنجم تا هفتمِ میلادی نوشته شده‌اند و اسلام‌پژوهان امیدوارند که این سنگ‌نوشته‌ها شواهدِ تاریخیِ نوینی برای فهمِ اسلام، قرآن، زبانِ عربی، محیطِ حجاز و تاریخِ صدرِ اسلام در اختیارِ آن‌ها قرار دهند.شواهدی که تا کنون برای شناختِ اسلام و قرآن در اختیار داشته‌ایم متونِ عربیِ نوشتاری‌ست که مسلمانان حدودِ یک قرن پس از ظهورِ اسلام آن‌ها را پدید آورده‌اند. در چند دهه اخیر متونِ غیرعربیِ پس از ظهورِ اسلام (منابعِ یونانی، آرامی، سریانی، ارمنی، پارسی، حبشی و …) نیز در شناختِ اسلام و قرآن به کار گرفته می‌شوند. اما تاکنون دستِ محققان از منابعِ کتیبه‌شناختی کوتاه بوده است. اکنون، کشفِ سنگ‌نوشته‌هایی از دوره نزدیک به ظهورِ اسلام شور و هیجانی در میانِ محققانِ اسلام‌پژوه پدید آورده است.این سنگ‌نوشته‌ها را رهگذرانِ عرب روی سنگ‌ها و تخته‌سنگ‌ها نوشته‌اند و نوعاً شاملِ ذکرِ نامِ خدا، ذکرِ نامِ نویسنده سنگ‌نوشته و در نهایت دعایی از جانبِ نویسنده است. تا کنون سنگ‌نوشته‌های مهمی از این نوع کشف شده‌اند.[1] شاید مهم‌ترین یافته اخیر در این حوزه سنگ‌نوشته‌ای‌ است که به احتمالِ زیاد حنظله بن ابی عامر (متوفیِ سالِ سومِ هجرت)، یکی از صحابه معروفِ پیامبر، آن را نوشته است.نوشته بالای تخته‌سنگ به حنظله بن عبد عمرو نسبت داده می‌شود. (نوشته پایینی متعلق به شخص دیگری به نام عبدالعزی ب دین پژوهی...

چهارشنبه سی ام خرداد ۱۴۰۳ - 13:45 - محسن محصل یزدی - کیفیت و شیوه برگزاری جشن بلوغ در ادیان و مذاهب مختلف، به شدت متنوع و گوناگون است. این تنوع از نظر معنویت، تمرکز، جزئیات و اهمیت، در بین فرهنگ ها و گروه های مذهبی مختلف به چشم می خورد. در حالی که برخی از ادیان و مذاهب مراسمی برای نشان دادن گذار از دوران کودکی به بزرگسالی دارند، این مراسم همیشه به عنوان “جشن بلوغ دینی” شناخته نمی شوند و جزئیات و اهمیت آنها در بین فرهنگ ها و گروه های مختلف مذهبی متفاوت است.در اینجا چند نمونه از ادیان و مذاهبی که مراسم بلوغ دینی دارند آورده شده است:یهودیت:در دین یهود، دو مراسم مهم برای جشن گرفتن بلوغ دینی جوانان وجود دارد: بر میتصوا برای پسران ۱۳ ساله و بت میتصوا برای دختران ۱۲ ساله. این مراسم ها نمادی از گذار از دوران کودکی به بزرگسالی و تعهد به مسئولیت های دینی به عنوان یک عضو بالغ جامعه یهودی هستند.مسیحیت: در برخی از شاخه های مسیحیت، مراسمی به نام “تاییدیه” برای نوجوانان برگزار می شود. در این مراسم، آنها ایمان خود را تأیید می کنند و به آموزه های کلیسا تعهد می دهند.زرتشتی: در زرتشتیسم، مراسمی به نام “سدره پوشی” برای پسران ۱۵ ساله و دختران ۹ ساله برگزار می شود. در این مراسم، کودکان لباس سنتی زرتشتی را می پوشند و تعهد خود را به دین زرتشت اعلام می کنند.هندوئیسم: در هندوئیسم، مراسمی به نام “اوپاکارما” برای پسران بین ۸ تا ۱۶ سالگی برگزار می شود. این مراسم یک شروع نمادین برای تحصیلات مذهبی و معنوی آنها است.اسلام: در اسلام، هیچ مراسم رسمی برای نشان دادن گذار از دوران کودکی به بزرگسالی وجود ندارد. با این حا دین پژوهی...

کریستین ریگتا به امروز هیچ مطالعه‌ای انجام نشده بود که در آن بررسی شود دین‌مداری و معنادار دانستن زندگی چه ارتباطی با کاهش نشانگان افسردگی دارد. این موضوعی است که هدف پژوهشگران حاضر است.بسیاری از مواقع می‌شنویم که تسلیم و سرسپردگی در برابر یک قدرت بالاتر می‌تواند احساس شادی و خوشبختی را برای انسان به ارمغان بیاورد و این احساسی است که بسیاری از پیروان ادیان در سراسر جهان در آن سهیم هستند. این مدّعا در مطالعه جدیدی که در نشریه «روندهای روان‌شناسی[1]» منتشر شده به اثبات رسیده است. به منظور انجام این مطالعه، یک نظرسنجی آنلاین بر روی 279 نفر (که 72% آن‌ها زن بودند) انجام گرفت تا ارتباط میان سطح دین‌مداری و نشانگان افسردگی مورد بررسی قرار گیرد.در پرسش‌نامه سؤالاتی درباره دین‌مداریِ باطنی افراد، معنادار دانستن زندگی و افسردگی، اضطراب و استرس مطرح شده بود. مورد اول یعنی دین‌مداری باطنی، به تجربه شخص مبنی بر ارتباط با مقدّسات یا ماوراء اشاره دارد. بارها به اثبات رسیده که این دست ارتباطات معنوی بر سلامت جسم و روان انسان تأثیرگذار است. به همین ترتیب، معنادار پنداشتن زندگی با احساس اضطراب، افسردگی و استرس ارتباط منفی دارد (یعنی باعث کاهش چنین احساساتی می‌شود).نتایج مطالعه نشان داد که دین‌مداری باطنی 13% واریانس «معنادار پنداشتن زندگی» و 2% (این رقم به لحاظ آماری مهم است) واریانس «افسردگی» را تشکیل می‌دهد. با یکسان نگاه داشتن متغیّر «دین‌مداری باطنی»، پرده از تأثیرِ میانجی‌گرانه «معنادار پنداشتن زندگی» بر افسردگی برداشته شد (که قریب به 20% واریانس را تشکیل می‌داد).این دستاورد بر مطالعات پیشین مهر تأیید می‌زند. نظریه‌هایی وجود داشت دالّ بر این که دین‌مداری تأثیر مثبتی دارد، ولیکن این نظریه دین پژوهی...